Stężenia połaciowe podłużne dachów hal
Poziome połaciowe stężenia podłużne dachów hal nie zawsze muszą być stosowane. Są one niezbędne, gdy zachodzi konieczność przeniesienia sił prostopadłych do ścian podłużnych i stworzenia podpór pośrednich slupów ściany zewnętrznej (konstrukcji wsporczej obudowy ściany). Umieszcza się je przy okapie dachu. Pręty skratowań tych stężeń wraz z dwiema przyokapowymi płatwiami tworzą poziomą kratownicę podłużną w dachu hali. Kratownice te łącząc się z tężnikiem połaciowym poprzecznym, kształtują tarczę (zamkniętą ramę) zapewniającą dobre przenoszenie obciążeń poziomych, a także umożliwiają traktowanie szkieletu nośnego hali jako układu przestrzennego.
Schematy możliwych deformacji i ilustracja roli konstrukcyjnej stężeń połaciowych podłużnych; 1 – słup główny, 2 -rygiel dachowy, 3 – podciąg, 4 – słup pośredni, 5 – płatew, 6 – belka podsuwnicową.
Przestrzenne wytężenie szkieletu nośnego hali może być wykorzystane, gdy występują duże siły poziome lub pionowe (działające na mimośrodach) od suwnic pomostowych. Wówczas stężenia połaciowe podłużne pełnią rolę elementów rozkładających obciążenie na kilka układów poprzecznych. W przypadku ich braku, co pokazano na rys. c, np. siła pozioma Hp od hamowania suwnicy przekazuje się przez belkę podsuwnicową na najbliższe slupy w postaci reakcji H1 i H2. Gdy występują stężenia połaciowe podłużne (rys. f), oddziaływania poziome od suwnicy przekazują się również na sąsiednie układy poprzeczne.
Stężenia połaciowe podłużne dachów hal projektuje się, gdy rozstaw slupów głównych jest większy od rozstawu rygli dachowych (w ustrojach nożnych z podciągami — rys. a) lub gdy stosuje się słupy pośrednie konstrukcji wsporczej obudowy ścian (rys. b). W pierwszym przypadku stężenia te zmniejszają długości wyboczeniowe pasa górnego podciągu między słupami głównymi (por. długości wyboczeniowe konstrukcji bez tężnika — rys. a i z tężnikiem — rys. d). W drugim przypadku zadaniem konstrukcyjnym stężeń połaciowych podłużnych jest stworzenie podparcia wahliwych slupów konstrukcji wsporczej obudowy ściany podłużnej, co pokazano na rys. b i e. Wówczas słup pośredni, przejmujący obciążenie poziome od wiatru (działającego na ściany boczne), przekazuje je za pośrednictwem połaciowego stężenia podłużnego na slupy główne układu poprzecznego (rys. b).